IAl enige tijd bestaat er onzekerheid over het exacte moment van invoering van de rechtmatigheidsverantwoording voor gemeenten. Zojuist is bekend geworden dat het Ministerie van BZK voornemens is om de invoering met minimaal één jaar uit te stellen.
Hoe zat het ook alweer?
In de huidige situatie geeft de accountant in de controleverklaring een oordeel over de rechtmatigheid van het handelen van de gemeente. In de toekomstige situatie legt het College van B&W rechtstreeks verantwoording af over de (financiële) rechtmatigheid van het gevoerde bestuur, aan de hand van de rechtmatigheidsverantwoording in de jaarrekening. De accountant controleert vervolgens de rechtmatigheidsverantwoording op getrouwheid. De accountant kijkt dus of hetgeen het College meldt in de rechtmatigheidsverantwoording, juist en volledig is. Het idee van een rechtmatigheidsverantwoording was reeds in 2014 door de commissie Depla geopperd.
Gemeenten waren druk met de voorbereiding
In de afgelopen jaren is door gemeenten en provincies hard gewerkt aan de voorbereidingen. In de onderlinge samenwerking tussen de VNG, IPO, de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants en het Rijk zijn handreikingen ter beschikking gesteld. De commissie BBV heeft een model-tekst opgesteld. Sommige gemeenten hebben ook al intern ‘proefgedraaid’ met de rechtmatigheids-verantwoording. Het ‘proefdraaien’ is overigens zeer aan te bevelen.
Wat is de aanleiding voor het uitstel?
Inmiddels is de nota van wijziging bij het wetsvoorstel versterking decentrale rekenkamers (kamerstuk 35298), waar de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording onderdeel van uitmaakt, ingediend bij de Tweede Kamer. Dit roept de vraag op in welk verslagjaar de jaarrekening voor de eerste keer een rechtmatigheidsverantwoording moet bevatten? Voorheen werd uitgegaan van het verslagjaar 2021. Om de volgende redenen is dat niet meer haalbaar:
• Door corona zijn de verantwoording en controle voor dit jaar al complexer geworden, waardoor de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording op korte termijn niet opportuun is.
• Gemeenten kunnen nu te laat kennisnemen van veranderingen, zoals de nog door te voeren wijzigingen in de regelgeving, in onder meer het Besluit begroting en verantwoording (BBV) en het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (BADO).
• De (interne en externe) controlewerkzaamheden voor de jaarrekening 2021 zijn al begonnen.
Daarom zullen gemeenten en provincies naar verwachting voor het verslagjaar 2022 voor de eerste keer een rechtmatigheidsverantwoording op moeten nemen in de jaarrekening. Ook dit laatste is vanzelfsprekend onder voorbehoud van parlementaire goedkeuring.
Meer weten?
Wilt u uw mening delen over de rechtmatigheidsverantwoording of op zoek naar sectorexpertise? Of heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met Qconcepts via 073 - 61 32 510.
