Afgelopen maandag verscheen de langverwachte kamerbrief van Minister Koolmees over de administratie lastenverlichtingen voor de controle van NOW-regelingen. De geldende relatief zware controleprotocollen van de NOW1 en NOW2 blijven in stand, omdat de vaststellingsprocedures reeds lopen. Wel worden maatregelen getroffen om de controles voor NOW3 en NOW4 te verlichten. Wij zijn van mening dat de ruimte om verantwoord lasten te verlichten nog niet volledig benut wordt.
Geen strategische aanpassingen
Eerder drongen de koepelorganisaties (o.a. NBA) aan op het maken van strategische keuzes voor de controles. Nadrukkelijk werd gevraagd om het maatschappelijke belang om fraude tegen te gaan meer in balans te brengen met de administratieve lasten die dit met zich meebrengt. De minister lijkt hier nog geen duidelijke keuze voor te durven maken; de rechtmatige besteding van overheidsgelden weegt nog altijd zwaar in het oordeel van de minister.
Dit uit zich in lastenverlichtingen die met name toezien op een aantal niche-vereisten in de uitvoering van de controle.
Daarnaast ontbreekt het nog aan een reactie op een aantal belangrijke thema’s, zoals het korten of volledig terugvorderen van NOW-bedragen wanneer de accountant onvoldoende zekerheid kan verkrijgen uit de uitgevoerde werkzaamheden. Deze problematiek speelt nog steeds en zal naar onze verwachting in het najaar tot commotie gaan leiden, als deze ondernemers hun verantwoording moeten indienen.
Verwachte effect op de kosten is beperkt
De minister heeft zes maatregelen voorgesteld waarmee de administratieve lasten rondom de NOW-controle kunnen worden verlicht. Vier hiervan hebben betrekking op controlewerkzaamheden die door Qconcepts doorgaans worden uitgevoerd. De overige punten hebben betrekking op de derdenverklaringen die met name de onderkant van het MKB helpen.
Maatregel 1 & 2
De eerste en belangrijkste maatregel is het combineren van meerdere tranches in NOW3 en NOW4. De gedachte hierachter is dat de toetsing gecombineerd wordt uitgevoerd, terwijl voor elke tranche wel een accountantsproduct wordt afgeleverd. Een tweede maatregel is dat de NBA de bijbehorende controlestandaard aanpast, zodat inhoudelijke en procesmatige samenvoegingen kunnen plaatsvinden voor de verschillende NOW-tranches.
De minister presenteert dit als twee separate verlichtingen van 15% en 5% van de kosten. De NBA stelde in aanloop naar de brief voor om bij het samenvoegen van tranches ook de materialiteit te verhogen. Of dit voorstel het gehaald heeft, is nu nog niet bekend.
Wij zien het voordeel van het combineren van de werkzaamheden over verschillende tranches. We hopen dat de praktische uitwerking hiervan leidt tot een minder detaillistische benadering, ondanks dat er alsnog meerdere verklaringen worden verstrekt.
Maatregel 3
De derde verlichting met betrekking tot de controleverklaringen betreft de zogenaamde ‘controlepiramide’ bij aanvragen op werkmaatschappijniveau. Hierbij gaat het om de regeling waarbij het concern niet voldoet aan het 20% omzetdalingscriterium, maar een individuele werkmaatschappij wel. Deze controles vallen ongeacht de hoogte van de tegemoetkoming onder het zwaarste controleregime. Hierbij spreekt de minister van een lastenverlichting omdat de gevraagde strekking van de verklaring wordt aangepast van redelijke mate van zekerheid naar beperkte mate van zekerheid. Volgens de minister scheelt deze aanpassing aanzienlijk in de uit te voeren werkzaamheden.
Wij zijn sceptisch over deze bewering, want op basis van de bestaande controleprotocollen en de huidige controlestandaard 3900N wordt expliciet vermeld dat de inhoudelijke fasen van de controleopdracht gelijk zijn. Pas bij de evaluatie en weging van bevindingen wordt een onderscheid gemaakt tussen de twee typen accountantsproducten. De meeste tijd is dan al besteed. Wij kijken dan ook reikhalzend uit naar de nieuwe protocollen en standaarden waarin de vereisten worden uitgewerkt.
Maatregel 4
Tot slot verlicht de minister de vereisten bij groepscontroles waarbij de accountant van een werkmaatschappij voor delen van de NOW-controle steunt op werkzaamheden van de groepsaccountant. Hierbij vervallen de vereisten voor het uitvoeren van een uitgebreide review op het dossier van de groepsaccountant. Wat ons betreft is dit een niche-vereiste die in de prakrijk van Qconcepts vrijwel niet voorkomt.
Vervolgstappen en meer informatie
De gedetailleerde uitwerking van de maatregelen moet nog volgen. Zodra deze verschijnen brengen we de impact voor u in kaart en houden u op de hoogte.
Heeft u vragen over het effect van deze veranderingen voor uw organisatie? Neem dan contact op met Rien Bouman via rien.bouman@qconcepts.nl.
