Ontwikkeling

De blauwe smurf

3 min lezen

Martijn Boelhouwers

Martijn Boelhouwers  -  woensdag 8 september 2021

Sinds kort heb ik op aanraden van een vriend de luisterboeken ontdekt. Wat een genot zeg! Heerlijk voor in de auto, tijdens het sporten of voor het naar bed gaan. Voor mij persoonlijk echt een uitkomst, want het kost geen extra tijd. De afgelopen tijd luisterde ik  "One Day Methode" van Tabe Ydo en "Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn" van Chantal van der Leest. Dat laatste boek heeft mij flink aan het denken gezet.

Inzicht in jezelf en de ander

Binnen ons bedrijf gebruiken wij Insights Discovery om mensen bewust te maken van communicatie en de impact hiervan. Daarmee kun je namelijk je persoonlijke effectiviteit aanzienlijk vergroten. Het gaat bij communicatie immers niet alleen om wát je zegt, maar ook om hóe je dat doet. Om je communicatiestijl dus. Wijkt jouw communicatiestijl te veel af van die van de ander, dan praat je letterlijk langs elkaar heen. En komt je boodschap dus niet over.

Om je communicatiestijl af te kunnen stemmen op de ander, moet je in staat zijn om zijn of haar persoonlijke communicatievoorkeuren te herkennen. Aan dit inzicht in de ander gaat nog iets belangrijks vooraf, namelijk inzicht in jezelf en je eigen voorkeuren. Want alleen als je je bewust bent van je eigen voorkeuren, kun je de verschillen zien.

Kleurrijke behoeften

Insights koppelt voorkeuren aan kleuren. Afstemmen volgens Insights wil zeggen dat je inspeelt op de kleurrijke behoeften van de ander. Dat je rekening houdt met wat de ander prettig vindt, in plaats van dat je blind je eigen communicatiestijl gebruikt: Behandel de ander zoals de ander behandeld wil worden. Die behoefte wordt samengevat in vier kleuren, met bijbehorende eigenschappen:

InsightsBinnen een accountantskantoor zal het je niet verrassen dat wij veel collega's met een blauwe voorkeur in huis hebben. Mensen met een voorkeur voor blauw zijn objectief, nauwkeurig en analytisch. 

Psychologie van de koude grond

Deze mooie eigenschappen van mensen met een blauw profiel, hebben - net als bij de andere kleurprofielen - een keerzijde. Valkuilen voor blauw zijn onder andere besluiteloosheid en pietluttigheid. Vanuit mijn persoonlijke ervaringen is blauw ook te koppelen aan perfectionisme.

Soms zit perfectionisme het geluk in het leven in de weg. En daar ligt de link met het boek van Chantal van der Leest. Zij beschreeft dit namelijk mooi: "Perfect zijn is een utopie. Goed je best doen is een mooi streven, maar meer kun je gewoon eigenlijk niet doen. En moet je ook niet willen. Perfectie klinkt heel mooi, maar eigenlijk wordt niemand er echt vrolijk van." 

Wat mij betreft moet geluk voor alles gaan. Daarom vind ik het belangrijk om collega's te helpen om met hun perfectionisme om te gaan. Dat begint met bewustwording. Wat zijn signalen die er op wijzen dat perfectionisme uit de hand begint te lopen?

  • Je wilt altijd maar ‘pleasen’. Lukt het namelijk niet, dan resulteert dat onvermijdelijk tot frustratie en zelftwijfel.
  • Je vertoont vaak uitstelgedrag. Perfectionisten hebben vaak een diepgewortelde angst om te falen en proberen daarom niet zelden taken voor zich uit te schuiven, uit angst dat ze het niet goed zullen doen en/of kritiek zullen krijgen.
  • Je bent uiterst kritisch op anderen. Veroordelend zijn naar anderen is een stereotype verdedigingsmechanisme van de perfectionist.
  • Je denkt enorm zwart-wit. Je vindt jezelf heel goed, of je bent juist een ontzettende loser. Iets ertussen is er niet wat de perfectionist betreft.
  • Je hebt moeite om je open te stellen naar anderen. Een perfectionist loopt eigenlijk altijd rond met een spreekwoordelijk harnas aan, in de hoop vooral maar niet gekwetst te worden.
  • Je kunt heel slecht tegen kritiek.
  • Je glas is altijd halfleeg. De perfectionist is altijd gefocust op wat hij nog níet heeft bereikt, ipv te kijken naar alles wat er al wél gelukt is.
Stap voor stap gelukkiger

Ik stel niet dat iedere persoon met een blauwe voorkeur, ook perfectionistisch is. Wel daag ik je uit om bovenstaande lijst met eigenschappen eens tegen jezelf en jouw collega's aan te houden. Herken je een perfectionist in jezelf of de ander? Luister - of lees - dan zeker het boek van Chantal van der Leest eens op je gemak. Zij geeft 13 tips om minder perfectionistisch te worden en vooral gelukkiger te worden in je leven. Hier zitten zeker tips tussen waar ik collega’s mee kan helpen en stiekem mij zelf ook wel een beetje.

Martijn Boelhouwers
Martijn Boelhouwers

Martijn Boelhouwers is partner bij Qconcepts. Hij begon 20 jaar geleden als accountant en vindt het vak nog steeds mateloos interessant. Zowel inhoudelijk als de ontwikkeling aan de mensen-kant.

Mail Martijn